Sprzęgło jest dla wielu kierowców prawdziwą udręką szczególnie, gdy dochodzi do wymiany: drogie, kłopotliwe przy montażu, a i tak prędzej czy później przyjdzie moment, w którym wymiana będzie niezbędna. Przy nowych samochodach sprawa nie wygląda aż tak źle, ponieważ kierowcy starają się właściwie eksploatować pojazd i nie dopuszczać do żadnych nieprawidłowości. Gorzej, jeśli mamy do czynienia z kilkunastoletnim samochodem, które niekoniecznie było właściwie użytkowane.
Wątpliwe rozwiązanie
Gdy dochodzi do konieczności wymiany sprzęgła, najczęściej praca sprowadza się do wymiany wyłącznie tarczy sprzęgłowej, a nie całego zestawu, w którego skład wchodzą również docisk oraz łożysko. Wszystko oczywiście po to, by zaoszczędzić, jednak w praktyce może skończyć się to kolejną wizytą w warsztacie w niedalekim odstępie czasowym.
Należy wiedzieć, iż zalecenia producentów samochodów nie powstały bez powodu i warto się ich trzymać, jeśli chcemy aby nasz samochód działał sprawnie przez jak najdłuższy okres. W instrukcji obsługi pojazdu możemy znaleźć zalecenie, dotyczące wymiany całego zestawu sprzęgła, nie tylko samych tarcz. Większość kierowców nie stosuje się jednak do zaleceń producenta i wymienia same tarcze.
Kolejną kwestią jest też sam dobór odpowiedniej tarczy sprzęgłowej. Jeśli jej montaż przebiegnie prawidłowo i postępujemy zgodnie z zaleceniami zamieszczonymi w katalogu producenta sprzęgieł możemy być niemal pewni, że zestaw powinien pracować właściwie. Niestety przy kupnie tarczy sprzęgłowej rzadko kiedy zwraca się uwagę na jej zaawansowane parametry, po których dokładnie możemy stwierdzić, czy będzie się ona nadawała do naszego samochodu. Porównuje się jedynie podstawowe wymiary tarczy, czyli średnicę zewnętrzną, średnicę wieloklinu, czy ilość zębów.
Po zamontowaniu niedopasowanej tarczy możemy spodziewać się wyraźnych szarpnięć po przejechaniu zaledwie kilku kilometrów, mechanicy zwalają to wtedy na wadę fabryczną tarczy, demontując ją i odsyłając do producenta z żądaniem zwrotu kosztów. W rzeczywistości jednak wiąże się to nie z wagą fabryczną, a niewłaściwą aplikacją tarczy sprzęgła.
Za co odpowiada sprzęgło?
Sprzęgło ma za zadanie:
- umożliwić przeniesienie napędu, podczas gdy zachowana zostaje zasada łatwego i płynnego jego rozłączania i złączania,
- tłumienie drgań, które powstają w trakcie pracy.
Tutaj czynną rolę odgrywa tłumik drgań skrętnych, czyli układ sprężyn, połączonych w jeden zespół, który posiada odpowiednią charakterystykę i umożliwia wytłumienie drgań. Ich amplituda jest zależna przede wszystkim od:
- charakterystyki silnika,
- osiąganego momentu obrotowego,
- generowanej mocy.
Można z tego wywnioskować, iż tłumik drgań tarczy musi być dobrany indywidualnie. Jedną z opcji, by określić potrzebny nam rodzaj jest wykonanie symulacji komputerowych, które dotyczą przebiegu drgań w naszym samochodzie, jednak jest to bardzo ogólny sposób. By właściwie dobrać rodzaj sprężyn oraz ich ilość do naszego auta konieczne jest spore doświadczenie oraz wykonanie wielu prób.
Jak stwierdzić, czy nasze sprzęgło nadaje się do wymiany?
W tym celu musimy ustawić samochód na równej i prostej drodze, zaciągnąć hamulec ręczny oraz wrzucić trzeci lub wyższy bieg. Kolejną czynnością jest próba ruszenia, delikatnie odejmując przy tym nogę z pedału sprzęgła.
W przypadku, gdy sprzęgło jest sprawne silnik powinien od razu zgasnąć, jeśli jednak słyszymy dziwne dźwięki dochodzące z jego okolic albo nasz samochód pojedzie oznacza to, że sprzęgło nadaje się do wymiany.
Możemy to również stwierdzić po pracy silnika samochodu. Jeśli nie należymy do kierowców, którzy jeżdżą bardzo dynamicznie i agresywnie, a silnik dosyć często i łatwo wkręca się na wysokie obroty bez odczuwalnego przyspieszenia może to świadczyć o ślizganiu się sprzęgła.
Kolejnym przykładem na zużycie się sprzęgła może być problem z płynnym wrzuceniem odpowiedniego biegu, choć nie koniecznie musi być to wina sprzęgła, a zużytych synchronizatorów. Zwróćmy też uwagę na to, czy przy wolnej jeździe silnik nie szarpie, jeśli tak – czeka nas zapewne wymiana.
Czynniki, które wpływają na przyspieszenie zużycia się sprzęgła
Pamiętajmy, że jeśli chcemy cieszyć się sprawnym samochodem przez długie lata musimy unikać następujących błędów:
- Nie trzymamy nogi na pedale sprzęgła, jeśli go nie używamy – kierowcom często wydaje się, że w ten sposób szybciej zmienią bieg.
- Nie wciskamy pedału sprzęgła podczas zakręcania oraz dodawania gazu.
- Nie ruszamy z piskiem opon.
Jak w bezpieczny sposób oszczędzić na wymianie sprzęgła?
Jeśli przychodzi już co do czego i konieczna jest wymiana sprzęgła nie decydujmy się wyłącznie na tarczę, lecz na cały zestaw – w ten sposób zapewnimy sobie bezpieczną i komfortową jazdę przez długi czas.
W przypadku, gdy faktycznie chcemy jednocześnie zaoszczędzić, ale nie rezygnować z wymiany całego zestawu możemy poszukać dobrego warsztatu, który zajmuje się profesjonalną regeneracją sprzęgieł klientów indywidualnych. W rzeczywistości większość elementów podlega fabrycznej regeneracji, nie musimy więc wydawać ponad 1000 złotych na nowe części, lecz kilkaset złotych za regenerowane wraz z robocizną.
